Komputasaun movel mak teknolojia ida-ne’ebé fornese ambiente ida-ne’ebé permite utilizadór sira atu transmite dadus husi ekipamentu ida ba ekipamentu seluk sein uza ligasaun fíziku ka kabe ruma.
Ho liafuan seluk, ita bele dehan katak komputadór movel permite transmisaun dadus, lian no vídeo liuhosi komputadór ka kualkér ekipamentu seluk ne’ebé iha kapasidade semoel sein liga ba ligasaun fíziku fiksu. Iha teknolojia ida-ne’e, transmisaun dadus hala’o ho telemovel ho asisténsia husi ekipamentu semoel hanesan telemovel, laptop no seluk tan.
Ida ne’e tanba teknolojia komputadór movel de’it mak ita bele asesu no transmite dadus husi fatin dook sira sein iha ne’ebá. Teknolojia komputadór movel fornese diámetru kobertura boot ida ba komunikasaun. Ida ne’e hanesan setór ida-ne’ebé lalais liu no fiar-na’in liu iha área teknolojia komputadór nian.
Konseitu Komputasaun Movel bele fahe ba parte tolu:
- Komunikasaun Movel
- Hardware Movel
- Software movel
Komunikasaun Movel
Komunikasaun movel espesífika enkuadramentu ida-ne’ebé responsavel ba servisu teknolojia komputadór movel. Iha kazu ida-ne’e, komunikasaun movel refere ba infraestrutura ida-ne’ebé asegura komunikasaun ne’ebé la-moos no fiar-na’in entre ekipamentu semoel sira. Enkuadramentu ida-ne’e garante konsisténsia no fiar-metin ba komunikasaun entre ekipamentu semoel sira. Enkuadramentu komunikasaun movel ne’e kompostu husi ekipamentu komunikasaun hanesan protokolu, servisu, band width, no portal sira ne’ebé presiza atu fasilita no suporta servisu sira ne’ebé deklara ona. Ekipamentu hirak-ne’e mak responsavel ba prosesu komunikasaun ne’ebé diak.
Komunikasaun movel bele fahe ba tipu haat tuir mai:
- Fiksu no Wired
- Fiksu no Wireless
- Movel no Wired
- Movel no Wireless.
Fiksu no Wired: Iha konfirmasaun fiksu no fiksu, ekipamentu sira-ne’e fiksu iha pozisaun ida, no liga liu husi ligasaun fíziku atu komunika ho ekipamentu sira seluk.
Porezemplu, komputadór Desktop.
Fiksu no Wireless: Iha konfiguraun fiksu no Wireless, ekipamentu sira-ne’e fiksu iha pozisaun ida, no liga liu husi ligasaun semoel hodi halo komunikasaun ho ekipamentu sira seluk.
Porezemplu, Tower Komunikasaun, router WiFi
Movel no Wireless: Iha konfiguraun movel no Wired, ekipamentu balun mak kabe, no balun mak movel. Sira hamutuk halo komunikasaun ho ekipamentu sira seluk.
Porezemplu, laptop.
Movel no Wireless: Iha konfiguraun movel no Wireless, ekipamentu sira-ne’e bele komunika ho malu la haree ba sira-nia pozisaun. Sira mós bele liga ba kualkér rede sein uza kualkér ekipamentu kabas.
Porezemplu, WiFi Dongle.
Hardwar Movel
Ekipamentu movel ne’e kompostu husi ekipamentu movel ka komponente sira ne’ebé bele uza atu simu ka asesu ba servisu mobilidade. Ezemplu kona-ba hardware movel bele hanesan telemovel, laptop, PC portavel, tablet PC, Asistente dijitál pesoál, etc.
Ekipamentu hirak-ne’e harii ho meiu receptor ne’ebé bele haruka no simu sinál sira. Ekipamentu hirak-ne’e iha kapasidade atu opera iha duplex tomak. Ne’e signifika katak sira bele haruka no simu sinál iha tempu hanesan. Sira la presiza hein to’o ekipamentu ida hotu ona atu komunika ba ekipamentu seluk atu hahú komunikasaun.
Software Movel
Software movel mak programa ida-ne’ebé hala’o iha hardware movel. Ida ne’e dezeña atu bele trata karakterístika no rekizitu aplikasaun movel. Ne’e mak sistema operasaun ba aplikasaun ba ekipamentu movel sira. Ho liafuan seluk, ita bele hatete katak sistema movel sira-nia laran mak loos. Ida ne’e hanesan komponente esensiál ida-ne’ebé opera ekipamentu movel.
Ida ne’e fornese portabilidade ba ekipamentu movel sira, ne’ebé asegura komunikasaun semoel.
Aplikasaun ba Komputasaun Movel
Tuir mai iha lista kona-ba kampu signifikativu balun ne’ebé jeralmente aplika komputadór movel:
- asesu ba internét.
- Sistema Posisaun Global (GPS).
- Servisu Emerjensia.
- Servisu entertainment.
- Servisu Edukasaun.
